Lachowice — wieś w gminie Stryszawa w powiecie suskim w województwie małopolskim znana przede wszystkim z zabytkowego, drewnianego kościoła. Z uwagi na położenie jest to dobra baza wypadowa w niższe pasma Beskidu Żywieckiego czy też Beskidu Makowskiego w zależności od przyjętej klasyfikacji.
W XVI wieku w Lachowicach pojawili się pierwsi osadnicy, Wołosi. Dzisiejsze Lachowice należały wówczas do szlacheckiej rodziny Komorowskich. Jeden z jej członków, Piotr, oficjalnie w 1696 roku połączył kilka miejscowości w dolinie Lachówki w jedną wieś. Przechodziła ona następnie w ręce innych właścicieli tworząc latyfundium nazwane "państwem suskim". Miejscowa ludność zajmowała się pasterstwem, rolnictwem, ale także, co ciekawe, produkcją drewnianych zabawek o regionalnych motywach. Trafiały one na uznane rynki - chociażby do krakowskich Sukiennic. Wieś nabrała znaczenia w XIX wieku - otworzono tam wówczas szkołę powszechną, zorganizowano parafię (1841), a także otwarto kolej (fragment Galicyjskiej Kolei Transwersalnej). W 2001 roku o miejscowości zrobiło się głośno z uwagi na wielkie osuwisko, w którym mnóstwo ludzi straciło majątek swojego życia.
Położenie[]
Organistówka
Piwnice kościoła św. Pawła
Rzeka Lachówka
Studencki Schron Turystyczny
Główne zabudowania miejscowości skupiają się w dolinie rzeki Lachówki na wysokości 400-450 metrów n.p.m. Niektóre sięgają jednak nawet 600 metrów (osiedle Krale na granicy Lachowic oraz Pewelki).
Na północ od Lachowic wznoszą się niewielkie szczyty Pasma Pewelskiego, natomiast na południu rozciąga się Pasmo Solnisk z najwyższym szczytem Solniska (849 m.n.p.m.). Przynależność obu masywów do konkretnych pasm jest sporna. Zazwyczaj uznaje się je za część Pasma Przedbabiogórskiego należącego do Beskidu Żywieckiego. Jednakże, według regionalizacji Jerzego Kondrackiego są to szczyty należące do Beskidu Makowskiego.
Turystyka[]
Zabytki[]
Lachowice znane są przede wszystkim z drewnianego kościoła św. Piotra i Pawła, bardzo cennego zabytku będące charakterystycznym przykładem lokalnej architektury sakralnej. Wzniesiony został w 1792 roku. We wnętrzu podziwiać można chociażby niesamowitą polichromię z XIX wieku. Obiekt wpisany jest na listę zabytków razem ze znajdującą się obok organistówką, oryginalnym ogrodzeniem, piwnicami oraz cmentarzem. Obok kościoła znajduje się również drewniana dzwonnica oraz kilka drzew uznanych za pomniki przyrody.
W Lachowicach uwagę zwraca również mała architektura sakralna typowa dla góralskich wiosek - kapliczki przydrożne i krzyże. Zachowały się również tradycyjne drewniane domy z przełomu XIX i XX wieku.
Szlaki turystyczne[]
Lachowice Centrum PKP - Stryszawa, Wsiórz - polana Krawcowa - Jałowiec (1111 m.n.p.m.) - Zawoja, Wełcza
Idąc szlakiem turysta obchodzi najwyższy szczyt Pasma Solnisk, Solniska (849 m.n.p.m.). Szlak niebieski trawersuje ten wierzchołek od strony wschodniej i południowej. Aby dostać się na sam wierzchołek, trzeba opuścić na kilka minut szlak i szukać punktu triangulacyjnego. Szczyt i znajdująca się poniżej niego polana to dobry punkt widokowy. Z centrum Lachowisk na Solnisko trasa wynosi około 3,5 km przy 400 metrów różnicy wzniesień. Dojście na szczyt Jałowca to już 9 km i aż 800 metrów różnicy wzniesień - należy bowiem pokonać przełęcz między Pasmem Solnisk a Pasmem Jałowieckim.
- Lachowice, os. Wojtaszki - Studencki Schron Turystyczny pod Solniskiem - przełęcz Kolędówki - Zawoja, Centrum - Złota Grapa (1247 m.n.p.m.) - schronisko PTTK na Hali Krupowej - Sidzina.
Dojście z osiedla Wojtaszki do Studenckiego Schronu Turystycznego to odległość ok. 4 km przy 300 metrach różnicy wzniesień. Szlak zielony łączy się ponad schronem z wyżej opisanym niebieskim, co umożliwia zrobienie pętelki.
- Lachowice, os. Wojtaszki - Lachowice, os. Krale - Hucisko PKP - Koszarawa, Cicha - Czerniawa Sucha (1052 m.n.p.m.) - Kolisty Groń (1114 m.n.p.m.) - Modralova (1050 m.n.p.m.) - przełęcz Jałowiecka - Mała Babia Góra (1515 m.n.p.m.) - Babia Góra (1725 m.n.p.m.) - Stańcowa - Lipnica Wielka - Jabłonka
Jest to bardzo długi szlak - śmiałkowie, którzy rzeczywiście zechcą go przejść z Lachowic szczyt Czerniawej Suchej osiągną po 12 kilometrach, a Babiej Góry po 24 kilometrach i 1800 metrach sumy podejść.
Informacje praktyczne[]
Lachowice to duża wieś, w której znajduje się wiele punktów noclegowych - agroturystyk, pensjonatów, pokojów do wynajęcia, a także studencki schron turystyczny. Na odwiedzających czekają też organizowane w sezonie imprezy folklorystyczne (takie jak Beskidzki Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej). Znacznie więcej tego typu przyjemności uświadczyć można również w położonej w sąsiedztwie Stryszawie.
W Lachowicach znajdują się dwie stacje kolejowe na jednotorowej linii łączącej Żywiec z Suchą Beskidzką; nie jest ona eksploatowana przez żadne pociągi regionalne - przejeżdża tam tylko, bardzo wolno z uwagi na słaby stan linii, dalekobieżny pociąg z Bydgoszczy do Zakopanego w sezonie turystycznym. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się więc w Suchej Beskidzkiej, skąd można dojechać do Krakowa lub Zakopanego.
Jeżeli chodzi o komunikację busową, najbardziej rozbudowany jest przystanek Lachowice, Skrzyżowanie, z którego prywatne busy kursują do Stryszawy, Suchej Beskidzkiej, Krakowa, Makowa Podhalańskiego, Żywca i Bielska-Białej.
W okolicy[]
- Stryszawa (dworek, szlaki turystyczne, zabytki sakralne) - 4 km
- Hucisko (szlaki turystyczne) - 7,5 km
- Sucha Beskidzka (zamek, szlaki turystyczne, zabytki sakralne) - 9 km
- Ślemień (sanktuarium na Jasnej Górce) - 11 km
- Zawoja (zabytki drewniane, szlaki turystyczne, wyciągi narciarskie) - 14 km
- Żywiec (zabytki sakralne, Muzeum Browaru) - 27 km
- Wadowice (miasto rodzinne Jana Pawła II) - 31 km
- Kraków (Stare Miasto wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO) - 67 km
| Gmina BUDZÓW | Budzów |
|---|---|
| Gmina BYSTRA-SIDZINA | Bystra • Sidzina |
| Gmina JORDANÓW miejska | Jordanów |
| Gmina JORDANÓW wiejska | Wysoka |
| Gmina MAKÓW PODHALAŃSKI | Maków Podhalański (kościół parafialny) |
| Gmina STRYSZAWA | Krzeszów (kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy) • Lachowice (kościół św. Piotra i Pawła) • Stryszawa (dworek, kościół św. Anny, klasztor Sióstr Zmartwychwstanek) • Targoszów) |
| Gmina SUCHA BESKIDZKA | Sucha Beskidzka (zamek, zespół kościelno-klasztorny, karczma "Rzym") |
| Gmina ZAWOJA | Zawoja (kościół św. Klemensa, klasztor oo. Karmelitów Bosych, Mosorny Groń) |
| Gmina ZEMBRZYCE | Zembrzyce |